Ο τύπος δεσμού προσκόλλησης αποτελεί ένα γενικό προφίλ που περιγράφει χαρακτηριστικά και συμπεριφορές των ανθρώπων. Ο τύπος δεσμού που αναπτύσσει κάθε άτομο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα της σχέσης που ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της βρεφικής και πρώιμης παιδικής ηλικίας με τους φροντιστές του και κυρίως τη μητέρα.
Καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει, γίνεται περισσότερο αυτόνομος και δεν έχει τη σχέση απόλυτης εξάρτησης που είχε από τους φροντιστές του σε μικρότερη ηλικία.
Τι συμβαίνει όταν το παιδί λαμβάνει επαρκή φροντίδα, στήριξη και αγάπη και τι όταν αισθάνεται αφρόντιστο και ανυπεράσπιστο; Πώς η πρώιμη σχέση με τους φροντιστές καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα των σχέσεων του στο μέλλον; Ποια συμπεριφορά των γονέων/φροντιστών οδηγεί στην ανάπτυξη του συγκεκριμένου τύπου;
Οι τύποι δεσμού προσκόλλησης μας δίνουν χρήσιμες πληροφορίες τόσο για τη συμπεριφορά των παιδιών και των ενηλίκων, όσο και για τον τρόπο που σχετίζονται με το περιβάλλον τους π.χ. την ποιότητα επικοινωνίας, τη διαχείριση της ματαίωσης και των συγκρούσεων, τις προσδοκίες κ.α.
Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει συνοπτικά τους τέσσερις τύπους δεσμού προσκόλλησης ενηλίκων, ανάλογα με τη σχέση που είχαν με τους φροντιστές τους στην πρώιμη παιδική ηλικία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι κάποιοι άνθρωποι μπορεί να αναπτύξουν και συνδυασμό τύπων.
ΤΥΠΟΙ ΔΕΣΜΟΥ | Παιδί | Ενήλικας |
---|---|---|
ΑΣΦΑΛΗΣ
Εύκολος να πλησιάσεις/Δεν δυσκολεύεται να ζητήσει βοήθεια από τους άλλους |
|
|
ΑΠΟΦΕΥΚΤΙΚΟΣ/ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΣ
Προτιμά την ανεξαρτησία/Τον ενοχλεί η εξάρτηση από τους άλλους |
|
|
ΕΜΜΟΝΙΚΟΣ/ΑΓΧΩΔΗΣ
Διψά για συναισθηματική εγγύτητα σε βαθμό που μπορεί να οδηγεί σε υπέρμετρη εξάρτηση από άλλους |
|
|
ΑΠΟΦΕΥΚΤΙΚΟΣ/ΦΟΒΙΚΟΣ
Επιθυμεί τις στενές σχέσεις αλλά δε μπορεί να εμπιστευτεί |
|
|
Τύποι δεσμού – Ευαγγελία Ζαχαροπούλου, Ψυχολόγος Παιδιού & Εφήβου